VAN GAZETESİ- Van HABER/ÖZEL HABER
ETÜDER (Ev Dışı Tüketim Tedarikçileri Derneği) ve Fazla Gıda A.Ş.’nin işbirliğiyle ANFAŞ ev sahipliğinde “HO-RE-CA Kanalında Gıda İsrafının Önlenmesi” konulu panel düzenlendi. Halk Sağlığı Uzmanı Rumeli Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oğuz Özyaral’ın moderatörlüğünü üstlendiği panele, etÜder Yönetim Kurulu Başkanı Melih Şahinöz, Regnum Yönetim Kurulu Üyesi Deniz Üstertuna, Fazla Gıda Satış Müdürü Gökmen Güven, Türkiye Aşçılar Federasyonu Başkanı Zeki Açıköz ve ANFAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bıdı konuşmacı olarak katıldı.
Ebeveynler ‘ben yiyemedim çocuğum yesin’ şeklinde davranarak yanlış yapıyor…
Dünyanın büyük bölümü açlıkla savaşırken, diğer yandan büyük bir gıda israfı yaşandığına dikkat çeken Halk Sağlığı Uzmanı Rumeli Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oğuz Özyaral,“Eskiden annemiz bizi de mutfağa sokardı kendimiz emek harcayarak bir şeyler yapmayı öğrenirdik, şimdi ebeveynler ‘ben yiyemedim çocuğum yesin’ şeklinde davranarak bana göre yanlış yapıyor. Çocuk yokluğu görmediği için varlığın kıymetini bilemiyor. Çocuklarımıza gıdanın önemini ve israf konusunu anlayabileceği şekilde anlatarak gıdaların israf edilmeden gelecek nesillere aktarılmasını sağlamalıyız.” dedi.
Yokluğunu çekmeyen insan israfı önlemeyi bilmez…
Etkinliğin ev sahibi ANFAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bıdı, “12 yaşımda Antalya’ya geldim ve 2.5TL haftalık alırdım bu para bana bir hafta yetmek zorundaydı ekmek de o tarihlerde 50 kuruş falandı, çeyrek ekmek alırdım. Sabah kahvaltısı çeyrek ekmek 10 gram peynir. Eskiden ekmek satılırdı şimdi çeyrek satılmıyor torba torba satılıyor. Yokluğunu çekmeyen insan israfı önlemeyi bilmez. Çocuklarımıza israfı öğretmiyoruz. Projem var inşallah okullarda da bu konuyla eğitim oluşturacağım. Dünyada Türkiye kadar ekmek israfı yapan başka bir ülke tanımıyorum. Dünya da insanoğlu dışında israf eden canlı yok. İtalya’da gönüllüler bir kooperatif kurmuş otellerle anlaşmışlar, ekmekleri toplayıp fırında kurutup un yapıyor, makarna yapıyor aynı zamanda bunu satıp, yoksullara dağıtıyorlar. Umarım bir gün biz de bunu yapabiliriz.”dedi.
Otellerde ‘Herşey Dahil’, konusunda çuvaldızı kendimize batırmamız gerekiyor…
Otellerde ve son tüketiciye hazırlık aşamasında yaşanan gıda israfına ve atık konusuna değinen Regnum Yönetim Kurulu Üyesi Deniz Üstertuna, “5 bin kalemin üzerinde malzeme alıyoruz, müthiş bir hareket var ve bu sistemin dinamiklerine bağlanıyor. Çok kapsamlı bir konu ve bilinç çok önemli. Bu kadar malzemenin alındığı, bu kadar malzemenin kullanıldığı ve tüketildiği bu ortamda bunu verimlilikle tüketmedik, bilinçli bir şekilde sunmak çok önemli. Uluslararası otelcilik literatüründe ‘Herşey Dahil’ in Türkiye’de uygulanış tarzı yabancı otelcilerin bildiği bir tarz değil. ‘Herşey Dahil’, konusunda çuvaldızı kendimize batırmamız gerekiyor otelcilik olarak ve buna önem vermemiz gerekiyor. Yurtdışında grup olarak bu konulara çok ilgi duyuyoruz ve bunun sorumluluğu var. 800 milyon insanın aç yattığı bir dünyada müthiş bir atık ortaya çıkıyor ve bu insanı çok düşündürüyor. İşin çevresel ve mali durumu var. Bir otelin bu konulara verdiği önemli ortalama yıllık kazancı 6-7 milyon TL var. Önce yatırımcıdan başlıyor iş ardından profesyonellerin kendilerini bu konuda yetiştirmeleri ve malzeme otele girdikten atık olana kadarki tüm süreçleri teker teker takip etmeleri gerekiyor ve mikro düzeyde eğitimlerle birlikte güzel örneklerle bunu verimli hale getirmeleri gerekiyor.”dedi.
Türkiye’de de Dünyada da atığı nasıl değerlendireceğimizi ve nasıl azaltacağımızı bilmiyoruz çünkü ölçmüyoruz…
Türkiye’deki gıda israfını rakamlarla ifade eden Fazla Gıda Satış Müdürü Gökmen Güven, “Fazla Gıda 3 senedir sosyal gelişim gıda atığıyla mücadele eden, mücadelenin anlamı da şu aslında atığı kaynağında teknoloji çözümleriyle azaltmaya çalışan bu oluşan atığı da finansal ve sosyal olarak en doğru ve karlı şekilde değerlendirmeye çalışan bir girişim. Bu yola çıkarken temelde şu soruları sorduk, Türkiye’de gıda atığına dair net bir data yok 2014’te bir rakam var yaklaşık sadece üretim ve tüketim arasında 250 milyar TL olduğu düşünülüyor, bunun içerisinde tarlada ya da evde atılan çöp yok. Şu anda 300 milyar seviyesinde olduğu var sayılıyor. Aşçılar daha iyi bilir ürün alırken fiyatı ve performansı günlerce tartışılıp deneniyor fakat ürün çıkarken çöp olarak çıkıyor. Dolayısıyla sizin aşaması nedeni ve miktarını bilmediğiniz bir şey üzerine konuştuğunuz bir kurguya dönüyor. Kimse atığın ne kadar ne aşamada ve ne sebeple oluştuğunu bilmiyor. Türkiye’de de Dünyada da atığı nasıl değerlendireceğimizi ve nasıl azaltacağımızı bilmiyoruz çünkü ölçmüyoruz. Biz bunları ölçmek için gıda atığı ile ilgili bir mücadele başlattık ve 3 sene önce bir perakendeciyle 50 kg ile başlayan mücadelemiz şimdi ayda 1000 tona geldi.” şeklinde konuştu.
En Çok İsraf Nerede Çıkıyor...
Atığın yüzde 27’si otellerden çıkıyor.
Herşey dahil otellerin israfı ve atığı azaltmak için izlemesi gereken yol, dijital atık takibi ve soğuk zincir takibi ile gıda bağışı, dijital menü, üretim planlama,satınalma ve sipariş yönetimi olarak sıralanıyor.
Öğün Bazlı Atıklar:
Kahvaltı: Yüzde 24
Öğle Yemeği: Yüzde 31
Akşam Yemeği: Yüzde 45
Aşama Bazlı Atıklar:
Üretim: Yüzde 5
Büfe: Yüzde 40
Tabak: Yüzde 55
Atık maliyetinin yüzde 45-50’si kırmızı et, beyaz et, deniz mahsullerinden oluşuyor. İkinci kalemse meyve ve sebze.
VAN GAZETESİ
Haber: Sevda Yetkin
Montaj: Nuray Kaçmaz
Fotoğraf: Tahir Çiçek