Van'da dar gelirli aileler artık daha çok kemer sıkacak gibi... 1 yıl önce 2.50 kuruşa alınan Domates ve salatalığın kilosu 15 liraya yükseldi. Vanlılar, bu durumdan şikayetçi olmazsa da satıcılar bu durumdan oldukça şikayetçi.Uzun zahmetler sonucu elde edilen domates ve salatalık, sofralarımızın baş kahramanı olarak yerini almaya hasret kalacak gibi... Geçen yıllara göre; fiyatların artması Van halkını oldukça zor durumda bıraktı. Van Haber Gazetesi muhabir tarafından yapılan araştırmada, alım gücünün azaldığını ve üreticiden çok satıcının şikayetçi olduğu ifade edildi.AKARYAKIT ZAMMI
Çiftçi,"Şimdi neler söylesem bilmiyorum ki. Devlet suçlu desem yalan olur. Halk suçlu desem yalan olur. Üretici olarak, en büyük sıkıntılarımız, akaryakıt fiyatlarının zamlarıdır. Bizlerde üretici olarak sıkıntılarımızı anlatmak isteriz. Su, tohum ve emekler için çok zahmet çekiyoruz."dedi.
ÜRETİCİDEN ZAMLI ALIYORUZ.
Satıcı,"Önceden kilosu 1 lira olan sebzenin şuan ki bizlere gelişi 14,50 kuruştur. İçerisine nakliye ve diğer hizmetlerle birlikte çok sıkıntı çekiyoruz. Bizler aracıdan almak zorunda kalıyoruz. Onlarda bizlere ne kadar fiyat verirse ona göre zam yaparak satış yapıyoruz. Memlekette ucuz hiçbir şey kalmamış... Bende buradan kazandığımı evime harcıyorum. Herkes bir geçim derdinde... Herkesin bir sıkıntısı var."dedi.Alıcı,"Her şeye zaman geldi. Evimize götüremiyoruz. Bu sıkıntıların bir an önce son bulması gerekir."denildi.
PEKİ NELER YAPILMALI? GAZETECİNİN ÖNERİLERİ
1. Tarıma destek verildiğinde tarım alanlarına denetim sıklığı getirilmeli,
2. Tarım alanlarını açarak sıkıntılar giderilmeli,
3. Sabit ücret uygulaması getirilmeli,
4. Halkın daha rahat ve sağlıklı beslenmeleri için organik sebzeler üretilmeli
5. KDV ve akaryakıt fiyatlarında indirim sağlanmalı
6. Tedarik zincirleri ve stok alanları oluşturulmalı,
7. Dışa bağımlılık azaltılmalı
AKLINDA BULUNSUN!
Domatesin Tarihi ve ilk geliş yeri
Domates (Solanum lycopersicum), patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitki türü. Domatesin eş anlamlısı kızanak sözcüğüdür.Morfolojik özellikleri
10 veya 15 cm boya sahip olan domates bitkisinin hafif odunsu bir gövdesi vardır. 10–25 cm uzunluğunda olan yapraklarının üzerinde 5-9 yaprakçık bulunur. Yaprakları tüylüdür. 1–2 cm uzunluğunda ve genellikle sarı olan domates çiçekleri bir sap üzerinde 3-12 adettir. Genellikle kırmızı, yenilebilen meyvesi yabani bitkilerde 1–2 cm çapında iken, kültür bitkilerinde daha büyüktür. Çoğu vitamin bu meyvede bulunur ve kanseri önleyici yapısı vardır. Bu vitamin ve önleyici mineraller domatesin kabuğunda bulunur.Tarihçe
ABD'de 1893 yılında mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiğinden onu sebze diye sınıflandırmıştır fakat gerçekte meyvedir. Domatesin ilginç bir tarihi vardır. Bolivya ve Peru'da yabani sarı renkli bir domates türü bulunmuş ve sonra Meksika'da yetiştirilip, Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfinden sonra Avrupa'ya gemilerle gönderilmiştir. İtalyanlar sarı renginden ötürü onu altın elma olarak adlandırdı, ama çok geçmeden kırmızı türleri ortaya çıktı. Domates ABD'de ilk defa Thomas Jefferson tarafından yetiştirildi. Ama pek çok insan zehirli olduğuna inanarak yemeyi reddetti, ta ki 1900'e kadar. Uzun zaman önce, pek çok Avrupalı için aşk elmasıydı, çünkü insanları romantik yaptığına inanılıyordu. Domates adı İspanyolca tomateden, gelmektedir, bu isim de Nahuatl dilinde tomatotldan alınmıştır.
Halk dilinde domates manasında alaganta, azak, banadura (banader), cırtatan, cırtlavuk, domatiz, dongurak, eyrim, firek (fıreng), frenk elması, gafete (kafete), gırmuzu, gille, göğ baldırcan, hambalcan, herim, hülek, kalmi, kardoş, kavanez, kıldır, lalik (lolik), mamador (manator), mamya (maye, mamye, maniya), menize, misir, mülye, solik, şamik, tevris, tıkıl (tıhıl), tomat (tomati, domat), topalak ve topul gibi sözler de kullanılmaktadır.Üretim
2012 yılı verilerine göre dünyada 57,2 milyon ha alanda, 162 milyon ton domates üretilmiştir. En büyük üretimi yapan ülkeler; 50 milyon ton Çin, 17,5 milyon ton Hindistan, 13,2 milyon ton ABD, 11,3 milyon ton Türkiye. Çin tek başına dünya üretiminin 1/3'ünü üretirken, Türkiye'nin payı %7'dir. Salatalığın İlk geliş yerleri ve tarihi
Salatalık, Hıyar veya Salatalık (Cucumis sativus), kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasından bir bitki türü ve meyvesine verilen ad. Anayurdunun Kuzey Hindistan olduğu sanılan bitkinin tarımı çok eski dönemlerden beri yaygın olarak yapılmaktadır.
Etimoloji
İtalyanca salata kelimesi "tuzlanmış sebze, turşu" anlamına gelmekte olup, Türkçeye de bu dilden girmiştir. İtalyanca sözcük Geç Latince aynı anlama gelen herba salata deyiminden türetilmiştir. Bu sözcük Latince "tuzlamak" anlamına gelen salare fiilinden +()t° ekiyle türetilmiştir. Salata kelimesi turşu anlamını kaybederek modern anlamına evrilmiş, ancak "turşuluk hıyar" manasında ki salatalık formu Türkçede orijinal anlamını korumuştur. Fransızca salade ile İngilizce salad kelimeleri de nihai olarak İtalyancadan ödünçlemedir.
Türkçede yer alan hıyar kelimesi Farsça aynı anlama gelen (χiyār) sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Arapça "seçme, tercih" manasındaki χiyār kelimesinden alıntı olabilir; ancak bu bağlantının kesin olmadığı belirtilmiştir. Bir Türk dilinde kelimenin ilk kaydı Codex Cumanicus'da χear şekliyle yer almaktadır. Eski Anadolu Türkçesi'nde ki ilk kayıt Süheyl ü Nevbahâr adlı Farsça mesnevinin Türkçe çevirisinde görülür.
Morfolojik özellikleri
Hıyarın, sarılgan özellikteki ince yapılı ve boğumlu gövdesi, beş köşeli ya da 3-5 loplu tüylü yaprakları ve yaprakların koltuğundan çıkan tek eşeyli sarı çiçekleri vardır. Kimi zaman dikenli, parlak yeşil renkli bir kabukla örtülü ince uzun ve silindirimsi meyvelerinin içinde çok sayıda tohum bulunur.Bu bitki her türlü iklimde yetişir fakat tundrada yetişemez. Bol su seven bu bitki kurak yerlerde yetişmez. İç anadoluda tarımı yaygındır. Gübre kullanımı ile verim artırılır. Zirai ilaç kullanılması doğa ve bitki için zararlıdır ve tavsiye edilmez.Kullanımı
Besin değeri düşük bir meyve olan hıyar genelde kahvaltıda, salatalarda ve turşularda kullanılır. Bazik özellikteki özsuyu çeşitli kozmetik ürünlerinin bileşimine girer.Besin değerleri
100 g taze hıyarın içerdiği besin değerleri şunlardır: 15 kalori; 0,9 g protein; 3,4 g karbonhidrat; 0 kolesterol; 0,1 g yağ; 0,5 g lif; 27 mg fosfor; 25 mg kalsiyum; 1,1 mg demir; 6 mg sodyum; 160 mg potasyum; 11 mg magnezyum; 250 IU A vitamini; 0,03 mg B1 vitamini; 0,04 mg B2 vitamini; 0,2 mg B3 vitamini; 0,042 mg B6 vitamini; 67 µg folik asit ve 11 mg C vitamini.Üretimi
2019 yılında dünya salatalık ve kornişon üretimi 88 milyon ton idi ve toplamın %80'i ile Çin üretimde liderdi.,
Van Gazetesi - Özel haber , vanhaber
Salatalık ve Domates makale kaynağı : wikipedia
Çiftçi,"Şimdi neler söylesem bilmiyorum ki. Devlet suçlu desem yalan olur. Halk suçlu desem yalan olur. Üretici olarak, en büyük sıkıntılarımız, akaryakıt fiyatlarının zamlarıdır. Bizlerde üretici olarak sıkıntılarımızı anlatmak isteriz. Su, tohum ve emekler için çok zahmet çekiyoruz."dedi.
ÜRETİCİDEN ZAMLI ALIYORUZ.
Satıcı,"Önceden kilosu 1 lira olan sebzenin şuan ki bizlere gelişi 14,50 kuruştur. İçerisine nakliye ve diğer hizmetlerle birlikte çok sıkıntı çekiyoruz. Bizler aracıdan almak zorunda kalıyoruz. Onlarda bizlere ne kadar fiyat verirse ona göre zam yaparak satış yapıyoruz. Memlekette ucuz hiçbir şey kalmamış... Bende buradan kazandığımı evime harcıyorum. Herkes bir geçim derdinde... Herkesin bir sıkıntısı var."dedi.Alıcı,"Her şeye zaman geldi. Evimize götüremiyoruz. Bu sıkıntıların bir an önce son bulması gerekir."denildi.
PEKİ NELER YAPILMALI? GAZETECİNİN ÖNERİLERİ
1. Tarıma destek verildiğinde tarım alanlarına denetim sıklığı getirilmeli,
2. Tarım alanlarını açarak sıkıntılar giderilmeli,
3. Sabit ücret uygulaması getirilmeli,
4. Halkın daha rahat ve sağlıklı beslenmeleri için organik sebzeler üretilmeli
5. KDV ve akaryakıt fiyatlarında indirim sağlanmalı
6. Tedarik zincirleri ve stok alanları oluşturulmalı,
7. Dışa bağımlılık azaltılmalı
AKLINDA BULUNSUN!Domatesin Tarihi ve ilk geliş yeri
Domates (Solanum lycopersicum), patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitki türü. Domatesin eş anlamlısı kızanak sözcüğüdür.Morfolojik özellikleri
10 veya 15 cm boya sahip olan domates bitkisinin hafif odunsu bir gövdesi vardır. 10–25 cm uzunluğunda olan yapraklarının üzerinde 5-9 yaprakçık bulunur. Yaprakları tüylüdür. 1–2 cm uzunluğunda ve genellikle sarı olan domates çiçekleri bir sap üzerinde 3-12 adettir. Genellikle kırmızı, yenilebilen meyvesi yabani bitkilerde 1–2 cm çapında iken, kültür bitkilerinde daha büyüktür. Çoğu vitamin bu meyvede bulunur ve kanseri önleyici yapısı vardır. Bu vitamin ve önleyici mineraller domatesin kabuğunda bulunur.Tarihçe
ABD'de 1893 yılında mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiğinden onu sebze diye sınıflandırmıştır fakat gerçekte meyvedir. Domatesin ilginç bir tarihi vardır. Bolivya ve Peru'da yabani sarı renkli bir domates türü bulunmuş ve sonra Meksika'da yetiştirilip, Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfinden sonra Avrupa'ya gemilerle gönderilmiştir. İtalyanlar sarı renginden ötürü onu altın elma olarak adlandırdı, ama çok geçmeden kırmızı türleri ortaya çıktı. Domates ABD'de ilk defa Thomas Jefferson tarafından yetiştirildi. Ama pek çok insan zehirli olduğuna inanarak yemeyi reddetti, ta ki 1900'e kadar. Uzun zaman önce, pek çok Avrupalı için aşk elmasıydı, çünkü insanları romantik yaptığına inanılıyordu. Domates adı İspanyolca tomateden, gelmektedir, bu isim de Nahuatl dilinde tomatotldan alınmıştır.
Halk dilinde domates manasında alaganta, azak, banadura (banader), cırtatan, cırtlavuk, domatiz, dongurak, eyrim, firek (fıreng), frenk elması, gafete (kafete), gırmuzu, gille, göğ baldırcan, hambalcan, herim, hülek, kalmi, kardoş, kavanez, kıldır, lalik (lolik), mamador (manator), mamya (maye, mamye, maniya), menize, misir, mülye, solik, şamik, tevris, tıkıl (tıhıl), tomat (tomati, domat), topalak ve topul gibi sözler de kullanılmaktadır.Üretim
2012 yılı verilerine göre dünyada 57,2 milyon ha alanda, 162 milyon ton domates üretilmiştir. En büyük üretimi yapan ülkeler; 50 milyon ton Çin, 17,5 milyon ton Hindistan, 13,2 milyon ton ABD, 11,3 milyon ton Türkiye. Çin tek başına dünya üretiminin 1/3'ünü üretirken, Türkiye'nin payı %7'dir. Salatalığın İlk geliş yerleri ve tarihi
Salatalık, Hıyar veya Salatalık (Cucumis sativus), kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasından bir bitki türü ve meyvesine verilen ad. Anayurdunun Kuzey Hindistan olduğu sanılan bitkinin tarımı çok eski dönemlerden beri yaygın olarak yapılmaktadır.
Etimoloji
İtalyanca salata kelimesi "tuzlanmış sebze, turşu" anlamına gelmekte olup, Türkçeye de bu dilden girmiştir. İtalyanca sözcük Geç Latince aynı anlama gelen herba salata deyiminden türetilmiştir. Bu sözcük Latince "tuzlamak" anlamına gelen salare fiilinden +()t° ekiyle türetilmiştir. Salata kelimesi turşu anlamını kaybederek modern anlamına evrilmiş, ancak "turşuluk hıyar" manasında ki salatalık formu Türkçede orijinal anlamını korumuştur. Fransızca salade ile İngilizce salad kelimeleri de nihai olarak İtalyancadan ödünçlemedir.
Türkçede yer alan hıyar kelimesi Farsça aynı anlama gelen (χiyār) sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Arapça "seçme, tercih" manasındaki χiyār kelimesinden alıntı olabilir; ancak bu bağlantının kesin olmadığı belirtilmiştir. Bir Türk dilinde kelimenin ilk kaydı Codex Cumanicus'da χear şekliyle yer almaktadır. Eski Anadolu Türkçesi'nde ki ilk kayıt Süheyl ü Nevbahâr adlı Farsça mesnevinin Türkçe çevirisinde görülür.
Morfolojik özellikleri
Hıyarın, sarılgan özellikteki ince yapılı ve boğumlu gövdesi, beş köşeli ya da 3-5 loplu tüylü yaprakları ve yaprakların koltuğundan çıkan tek eşeyli sarı çiçekleri vardır. Kimi zaman dikenli, parlak yeşil renkli bir kabukla örtülü ince uzun ve silindirimsi meyvelerinin içinde çok sayıda tohum bulunur.Bu bitki her türlü iklimde yetişir fakat tundrada yetişemez. Bol su seven bu bitki kurak yerlerde yetişmez. İç anadoluda tarımı yaygındır. Gübre kullanımı ile verim artırılır. Zirai ilaç kullanılması doğa ve bitki için zararlıdır ve tavsiye edilmez.Kullanımı
Besin değeri düşük bir meyve olan hıyar genelde kahvaltıda, salatalarda ve turşularda kullanılır. Bazik özellikteki özsuyu çeşitli kozmetik ürünlerinin bileşimine girer.Besin değerleri
100 g taze hıyarın içerdiği besin değerleri şunlardır: 15 kalori; 0,9 g protein; 3,4 g karbonhidrat; 0 kolesterol; 0,1 g yağ; 0,5 g lif; 27 mg fosfor; 25 mg kalsiyum; 1,1 mg demir; 6 mg sodyum; 160 mg potasyum; 11 mg magnezyum; 250 IU A vitamini; 0,03 mg B1 vitamini; 0,04 mg B2 vitamini; 0,2 mg B3 vitamini; 0,042 mg B6 vitamini; 67 µg folik asit ve 11 mg C vitamini.Üretimi
2019 yılında dünya salatalık ve kornişon üretimi 88 milyon ton idi ve toplamın %80'i ile Çin üretimde liderdi.,
Van Gazetesi - Özel haber , vanhaber
Salatalık ve Domates makale kaynağı : wikipedia
