Van ilinde görevini sürdüren Av. Muhammed Veli OKTAY, Yabancı hukuku hakkında önemli bilgiler verdi.Oktay,"Yabancı, Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişiyi tanımlar.Yabancılar Hukuku, yabancıların Türkiye’ye girişleri, Türkiye’de kalışları, Türkiye’de çalışmaları ve Türkiye’den çıkışları ile Türkiye’den koruma talep eden yabancılara sağlanacak korumanın kapsamına ve uygulanmasına kadar çok çeşitli meselelerle ilgilenir. Bu kapsamda yabancıların vize işlemleri, oturma ve çalışma izinleri öne çıkan meselelerdir.Bu Hukuk dalı yabancının bulunduğu ülkedeki hukuki durumu, hak ve yükümlülüklerini ve statülerini belirleyen Milletlerarası Özel Hukukun alt dalıdır.
Türk Vatandaşlığının Genel Olarak Kazanılması nasıl olur?
Türk vatandaşlığı almak isteyen yabancı kişiler, aşağıdaki şartları taşıdıkları takdirde bakanlık kararı ile vatandaşlık sahibi olabilirler.
a) Başvuracak kişi vatandaşı olduğu ülkenin kanununa, vatansız ise 4721 sayılı Türk Medenî Kanununa göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmalıdır,
b) Başvuracak kişi başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmelidir. Vatandaşlığımızı kazanma talebinde bulunan bir yabancı başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam 12 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir. Türkiye dışında geçirilen süreler ikamet süreleri içinde değerlendirilir.
Türk vatandaşlığı almak için talepte buluna bir yabancı başvuru için aranan oturum süresi içinde toplam 6 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir veya ikametinde kesinti yapabilir. Türkiye dışında geçirilen süreler/kesinti yapılan süreler ikamet süreleri içinde değerlendirilir. Ayrıca ikamet izninin veriliş amacı da önemlidir. Ülkemizde turizm amaçlı kalan yabancılar ile öğrenim amaçlı kalan yabancıların vatandaşlık talepleri alınmamaktadır. Bu kriterler Nüfus vatandaşlık Genel Müdürlüğü tarafından belirlendiği için İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüklerinden takip edilmelidir)
c) Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmelidir. (Türkiye’de ev almak, yatırım yapmak, iş kurmak, ticaret ve iş merkezini Türkiye’ye nakletmek, çalışma izni ile bir iş yerinde çalışmak ya da Türk vatandaşı ile evlenmek, ailece müracaat etmek, daha önce Türk vatandaşlığını kazanmış olan ana, baba, kardeş ya da çocuk sahibi olmak veya eğitimini Türkiye’de tamamlamak gibi)
ç) Genel sağlık bakımından tehlike oluşturacak bir hastalığı bulunmamalıdır,
d) İyi ahlak sahibi olmalıdır (Toplum içinde davranışları ile çevresine güven vermeli, toplumca hoş karşılanmayan ve toplum değerlerine aykırı kötü alışkanlığı bulunmamalıdır),
e) Toplumsal yaşama uyum sağlayabilecek düzeyde Türkçe konuşabilmeli,
f) Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmalıdır,
g) Millî güvenlik ve kamu düzenini tehlikeye sokabilecek bir hali bulunmamalıdır.
İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması nasıl olur?
Millî güvenlik ve kamu düzeni açısından herhangi bir tehlike oluşturmamak şartıyla Bakanlığın teklifi, Bakanlar Kurulunun kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
a) Türkiye’ye sanayi tesisi temin edilmesini sağlayan ya da ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, bilimsel, teknolojik, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan yabancılar,
b) 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca oturum izni alanlar ve Turkuaz Kart sahibi yabancılar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan ya da bağımlı çocukları,
c) Vatandaşlığa alınması zaruri görülen yabancılar,
d) Göçmen olarak kabul edilen yabancılar (Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup yerleşmek amacıyla tek başına veya toplu halde Türkiye’ye gelip 5543 sayılı İskân Kanunu uyarınca göçmen olarak kabul edilen yabancılardır)
Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri Bakanlıkça reddedilir. İstisnai vatandaşlığa başvurma ve buna istinaden Türk vatandaşlığını kazanma işlemleri İçişleri Bakanlığınca yürütülür.
İkamet izni nasıl alınır?
Oturma izni; ülkelere göre belirlenen vize süresinden daha fazla Türkiye’de kalacak olan yabancı için, yabancının İl Göç İdare’sinden alması gereken ve Türkiye’de kalabileceği süreyi belirleyen hukuki belgedir. Oturma izni ile ilgili kanuni düzenlemeler, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ve 5683 Sayılı Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri ile İlgili Kanun’da yer bulmuştur.
Oturma izninden muaf yabancı uyruklu kişiler hariç olmak üzere yabancı uyruklu kişilerin vize sürelerini kapsamayan sürelerde Türkiye’de bulunma gereklilikleri için oturma izni almaları zorunludur.
Oturma izni, uluslararası hukukun bir getirisi olarak karşımıza çıkar. Bu getiri, aynı zamanda kamu sağlığını ve düzenini korumak, ortaya çıkabilecek olumsuz durumları engellemek ve ülkede ikamet eden yabancıları tespit ve kontrol edebilmek için ülke çıkarları adına önem arz eder.Türkiye’de bulunma gerekliliklerine göre ikamet izin türleri şunlardır:
Kısa dönem
Uzun dönem
Aile
Öğrenci
İnsan ticaret mağduruİnsani ikamet izni
Bu türlerden hangisinin yabancı uyruklu kişi için uygun olduğunun belirlenmesi ile birlikte oturma izni başvuru yapılabilir.
Oturma İzni (İkamet İzni) Almak İçin Gerekli Belgeler nelerdir?
Oturma izni almak için e-ikamet üzerinden yapılan başvuru neticesinde alınan randevu ile Göç İdaresi Müdürlüğüne gidilir ve gerekli belgeler sunulur.
Bu belgeler ikamet izni çeşidine göre değiştiğinden almak istediğiniz çeşide göre sınıflandırarak gerekli belgeleri açıklayacağız.
Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler nelerdir?Başvuru formu
Pasaport veya dengi bir belgenin aslı ile fotokopisi
4 adet biyometrik fotoğraf
İkamet izni boyunca yetecek miktarda maddi imkan beyanıSağlık sigortası
Bu belgeler, kısa dönem ikamet izinlerinin tümü için ortaktır. Kısa dönem ikamet izni alma nedenlerine göre başka birtakım belgeler de sunulmalıdır. Yabancı uyruklu kişinin geliş amacı ile ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak imzalı veya e-imzalı belgenin de yukarıda saydığımız belgelere eklenmesi gereklidir. tubitum
Çalışma İzni
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanuna göre Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe, yabancıların Türkiye’de bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin almaları gerekir. Çalışma izni çeşitleri şunlardır: Süreli çalışma izni, Süresiz çalışma izni, Bağımsız çalışma izni ve Turkuaz karttır. Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerle yabancıların çalışma izninden muaf tutulması da mümkündür.Sınır Dışı Etme
Yabancılar, sınır dışı etme kararıyla, menşe ülkesine veya transit gideceği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilebilir. Karar, gerekçeleriyle birlikte hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren on beş gün içinde idare mahkemesine başvurabilir.Uluslararası Koruma
Irkı,dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu için vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve bu ülkenin korumasından yararlanamayan ya da söz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancıya veya bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı ikamet ülkesinin dışında bulunan, oraya dönemeyen veya söz konusu korku nedeniyle dönmek istemeyen vatansız kişiye statü belirleme işlemleri sonrasında mülteci veya şartlı mülteci statüsü verilir. Mülteci veya şartlı mülteci olarak nitelendirilemeyen, ancak menşe ülkesine veya ikamet ülkesine geri gönderildiği takdirde ciddi sebeplerle zarara uğrayacağı kuvvetle muhtemel, menşe ülkesinin veya ikamet ülkesinin korumasından yararlanamayan veya söz konusu tehdit nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancı ya da vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında ikincil koruma statüsü verilir.
Ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen yabancılara geçici koruma sağlanabilir.""dedi. Van Gazetesi
Türk Vatandaşlığının Genel Olarak Kazanılması nasıl olur?
Türk vatandaşlığı almak isteyen yabancı kişiler, aşağıdaki şartları taşıdıkları takdirde bakanlık kararı ile vatandaşlık sahibi olabilirler.
a) Başvuracak kişi vatandaşı olduğu ülkenin kanununa, vatansız ise 4721 sayılı Türk Medenî Kanununa göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmalıdır,
b) Başvuracak kişi başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmelidir. Vatandaşlığımızı kazanma talebinde bulunan bir yabancı başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam 12 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir. Türkiye dışında geçirilen süreler ikamet süreleri içinde değerlendirilir.
Türk vatandaşlığı almak için talepte buluna bir yabancı başvuru için aranan oturum süresi içinde toplam 6 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir veya ikametinde kesinti yapabilir. Türkiye dışında geçirilen süreler/kesinti yapılan süreler ikamet süreleri içinde değerlendirilir. Ayrıca ikamet izninin veriliş amacı da önemlidir. Ülkemizde turizm amaçlı kalan yabancılar ile öğrenim amaçlı kalan yabancıların vatandaşlık talepleri alınmamaktadır. Bu kriterler Nüfus vatandaşlık Genel Müdürlüğü tarafından belirlendiği için İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüklerinden takip edilmelidir)
c) Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmelidir. (Türkiye’de ev almak, yatırım yapmak, iş kurmak, ticaret ve iş merkezini Türkiye’ye nakletmek, çalışma izni ile bir iş yerinde çalışmak ya da Türk vatandaşı ile evlenmek, ailece müracaat etmek, daha önce Türk vatandaşlığını kazanmış olan ana, baba, kardeş ya da çocuk sahibi olmak veya eğitimini Türkiye’de tamamlamak gibi)
ç) Genel sağlık bakımından tehlike oluşturacak bir hastalığı bulunmamalıdır,
d) İyi ahlak sahibi olmalıdır (Toplum içinde davranışları ile çevresine güven vermeli, toplumca hoş karşılanmayan ve toplum değerlerine aykırı kötü alışkanlığı bulunmamalıdır),
e) Toplumsal yaşama uyum sağlayabilecek düzeyde Türkçe konuşabilmeli,
f) Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmalıdır,
g) Millî güvenlik ve kamu düzenini tehlikeye sokabilecek bir hali bulunmamalıdır.
İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması nasıl olur?
Millî güvenlik ve kamu düzeni açısından herhangi bir tehlike oluşturmamak şartıyla Bakanlığın teklifi, Bakanlar Kurulunun kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
a) Türkiye’ye sanayi tesisi temin edilmesini sağlayan ya da ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, bilimsel, teknolojik, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan yabancılar,
b) 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca oturum izni alanlar ve Turkuaz Kart sahibi yabancılar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan ya da bağımlı çocukları,
c) Vatandaşlığa alınması zaruri görülen yabancılar,
d) Göçmen olarak kabul edilen yabancılar (Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup yerleşmek amacıyla tek başına veya toplu halde Türkiye’ye gelip 5543 sayılı İskân Kanunu uyarınca göçmen olarak kabul edilen yabancılardır)
Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri Bakanlıkça reddedilir. İstisnai vatandaşlığa başvurma ve buna istinaden Türk vatandaşlığını kazanma işlemleri İçişleri Bakanlığınca yürütülür.
İkamet izni nasıl alınır?
Oturma izni; ülkelere göre belirlenen vize süresinden daha fazla Türkiye’de kalacak olan yabancı için, yabancının İl Göç İdare’sinden alması gereken ve Türkiye’de kalabileceği süreyi belirleyen hukuki belgedir. Oturma izni ile ilgili kanuni düzenlemeler, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ve 5683 Sayılı Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri ile İlgili Kanun’da yer bulmuştur.
Oturma izninden muaf yabancı uyruklu kişiler hariç olmak üzere yabancı uyruklu kişilerin vize sürelerini kapsamayan sürelerde Türkiye’de bulunma gereklilikleri için oturma izni almaları zorunludur.
Oturma izni, uluslararası hukukun bir getirisi olarak karşımıza çıkar. Bu getiri, aynı zamanda kamu sağlığını ve düzenini korumak, ortaya çıkabilecek olumsuz durumları engellemek ve ülkede ikamet eden yabancıları tespit ve kontrol edebilmek için ülke çıkarları adına önem arz eder.Türkiye’de bulunma gerekliliklerine göre ikamet izin türleri şunlardır:
Kısa dönem
Uzun dönem
Aile
Öğrenci
İnsan ticaret mağduruİnsani ikamet izni
Bu türlerden hangisinin yabancı uyruklu kişi için uygun olduğunun belirlenmesi ile birlikte oturma izni başvuru yapılabilir.
Oturma İzni (İkamet İzni) Almak İçin Gerekli Belgeler nelerdir?
Oturma izni almak için e-ikamet üzerinden yapılan başvuru neticesinde alınan randevu ile Göç İdaresi Müdürlüğüne gidilir ve gerekli belgeler sunulur.
Bu belgeler ikamet izni çeşidine göre değiştiğinden almak istediğiniz çeşide göre sınıflandırarak gerekli belgeleri açıklayacağız.
Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler nelerdir?Başvuru formu
Pasaport veya dengi bir belgenin aslı ile fotokopisi
4 adet biyometrik fotoğraf
İkamet izni boyunca yetecek miktarda maddi imkan beyanıSağlık sigortası
Bu belgeler, kısa dönem ikamet izinlerinin tümü için ortaktır. Kısa dönem ikamet izni alma nedenlerine göre başka birtakım belgeler de sunulmalıdır. Yabancı uyruklu kişinin geliş amacı ile ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak imzalı veya e-imzalı belgenin de yukarıda saydığımız belgelere eklenmesi gereklidir. tubitum
Çalışma İzni
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanuna göre Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe, yabancıların Türkiye’de bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin almaları gerekir. Çalışma izni çeşitleri şunlardır: Süreli çalışma izni, Süresiz çalışma izni, Bağımsız çalışma izni ve Turkuaz karttır. Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerle yabancıların çalışma izninden muaf tutulması da mümkündür.Sınır Dışı Etme
Yabancılar, sınır dışı etme kararıyla, menşe ülkesine veya transit gideceği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilebilir. Karar, gerekçeleriyle birlikte hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren on beş gün içinde idare mahkemesine başvurabilir.Uluslararası Koruma
Irkı,dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu için vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve bu ülkenin korumasından yararlanamayan ya da söz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancıya veya bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı ikamet ülkesinin dışında bulunan, oraya dönemeyen veya söz konusu korku nedeniyle dönmek istemeyen vatansız kişiye statü belirleme işlemleri sonrasında mülteci veya şartlı mülteci statüsü verilir. Mülteci veya şartlı mülteci olarak nitelendirilemeyen, ancak menşe ülkesine veya ikamet ülkesine geri gönderildiği takdirde ciddi sebeplerle zarara uğrayacağı kuvvetle muhtemel, menşe ülkesinin veya ikamet ülkesinin korumasından yararlanamayan veya söz konusu tehdit nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancı ya da vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında ikincil koruma statüsü verilir.
Ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen yabancılara geçici koruma sağlanabilir.""dedi. Van Gazetesi
