MED KÜRD DEVLETİ VE UYGARLIĞI(MÖ729 -549)
1-Medlerin tarihte kurdukları en büyük Kürd Imparatorluğudur.Med İmparatoru Keyaksar (Kiyakser 625 -585'te) en büyük Kürd hükmüdarıdır.
Media Kürt İmparatorluğu, bugün Türkiye'deki Kızılırmak Batı sınırını oluştururken, doğuda Pakistan'daki Pencab nehrine kadar uzanıyor. Kuzeyde Gürcistan, Hazar Denizi ,Seyhun ,Ceyhun nehirleri, güneyde Umman Denizi ,Basra Körfezi, Irak ve Suriye bulunuyor. Başkent Ekbatan (Hegmedan- Hemedan)dır. Arkeolojik kazılarda Med dönemine ait Amasya'da Oluz Höyüğünde 2600 yıllık tarihi eserler bulunmuştur.Media ile batı komşusu Lidya arasında 28 Mayıs 585 tarihinde Kızılırmak kıyılarında başlayan savaş 6 yıl sürerken Güneş tutulması üzerine son bulmuştur. Güneş tutulması, Kürtlerde hayra alamet sayılmaz. Güneşin kızması ,küsmesi, darılması olarak yorumlanır, inanılır. Evrende en değerli, en kutsal sayılan güneşi küstürmemek gerektiği inancı hakim ve yaygındır.
Ön Asya mitolojisinde Güneş tanrısının adı Şamas veya Şems'dir.Dünyayı aydınlatan ,ısıtan, karanlıkları yok eden Güneşin ve ateşin en çarpıcı ve somut biçimde Newroz'da görülür( dönen celer ve burçlarla bağlantılı olarak)
2 -Med hükmüdarı Keyaksar(Kiyakser) komşu devletleri sıcak ve kalıcı ilişkiler kurmak için kız alıp verme, hısımlık ve akrabalık ilişkilerine çok önem verirdi. Batı komşusu Lidya Kralı Alyat'ın kızı Aryenis(Aryanis) oğlu Astîyak (Efrasîyab) ile evlendirmiştir. Alyat'ın bir kızı da Keyaksar'ın bir yeğeniyle evlendirilmiştir.
Keyaksar'ın kızı Amydis , Babil hükümdarı Nabukadnezar( Buxtunnesır) ile evlendirilmiştir. Keyaksar'ın kızı Mendane (diğer adı Argoste )Medya'nın Persia eyalet Kralı Kambiz ile evlendirilmiştir. Kambiz ve Mendane'den olma Kîros ile Medya hükümdarlık sarayında bir tartışma olur. Krallığın kendisine, Pers (Fars)lara verilmesini ister. Kabul edilmeyince de onu öldürür ve iktidara el koyar. Med Kürt İmparatorluğu'nun ismi Pers (Fars) İmparatorluğu olur. Bu darbe ile Med İmparatorluğu son bulur. Onun yerine Pers İmparatorluğu ilan edilir. milattan önce 549
3-MED HÜKÜMDARLARI:
-Phraortes(Ferhat Mö 729)
-Deiyokes (678- 665 )
-Keyaksar (Kiyakser 625- 585)
- Astiyak (Efrasiyab 589 -549)
4 -Medya ve onun yerine ikame edilen Pers( Fars) İmparatorluğu döneminde Kudüs'te yaşayan Yahudiler, Akad Asur -Kralı Nabukatnazer(Buxtunnesır) tarafından her tarafa dağıtılmış ,sürülmüş, 10 yıllarca orada zindanlarda Ararat Medua ülkesinde esir tutulmuşlardır .Medler, Yahudilerin anavatanlarına dönmesi için yardım ve destek vermişlerdir. Kürtlerin tarihten gelen bu alicenaplığına karşı Yahudiler daima minnettar ve saygılı olmuşlardır. Burada kalan, zulüm gören insanlara yardım eli uzatmak Kürtlerin karakteristik bir niteliği ve özelliğidir .
İsrail bölgesine Egemen olan devletlerin hemen hepsi Yahudileri başka diyarlara sürmüşlerdir. Milattan sonra 200 yıllarında İsrail bölgesine egemen olan Romalılar, Yahudileri İmparatorluğun 4 bir tarafına dağıtarak köklerini kazımaya çalışmışlardır.
5 -Yahudileri ilk sahiplenen ve kurtuluş yolu gösteren Yahudi Doktor Theodor Her zl'dır. Doktor Herzl dünyadaki Yahudi ileri gelenlerini birer mektupla Almanya'da bir Konferans Salonuna topluyor ve Yahudi sorunu görüşülüyor. Toplantı bittikten sonra gazeteciler Doktor Herz'le soruyorlar;"Bir İsrail Devleti kurulabilir mi? kurulursa ne zaman ? Herzl onlara şu cevabı verir: "En erken 5 yıl içinde, en geç 50 yıl içinde İsrail Devleti kurulacaktır". Evet tam 50 yıl sonra İsrailde bir Yahudi Devleti kurulmuş oldu .(1948) Dünyanın dört bir tarafına dağıtılmış anti seminist (Yahudi soykırımı) ve her türlü zulmü yaşayan Yahudilerin artık başı dik ve onurlu bir şekilde ana vatanları İsrail'e ve Kudüs'e dönmeye başladılar.
6 - İsrail - Filistin mücadelesinin en yakıcı ve kanlı döneminde Filistin Kurtuluş Örgütü Lideri Yasealr Arafat, kendi askerlerini Kürtlere karşı Arap Diktatör Saddam Hüseyin'in emir ve komutasına vermiştir .
Güney Kürdistan'daki Kürt özgürlük hareketini boğmaya çalışmıştır . Değişik zamanlarda Kürt bölgelerine sürülen Yahudiler, kendi ülkelerine dönerken Kürtlere Kürtlerle kucaklaşarak gözyaşları içinde vedalaştılar. Başkale'de yaşayan Yahudiler ayrılıklarının 50. yılında Başkale ziyarete gelen ve eski dostlarını görmek isteyen Yahudiler yere kapanarak Başkale toprağını öpmüşlerdir.
7 - Medya Kürt İmparatorluğu'nun bir eyaleti içeriden bir gece darbesiyle Pers( Fars) imparatorluğuna dönüşmesi nedeniyle o günden bu yana İran Devleti ,Kürtlerin bir gün bunun intikamını ve,rövanşını alacakları endişesi ve korkusu ile sürekli Kürtlere şiddet ve baskı uyguluyor ,her fırsatta idamlara başvuruyorlardı.
Demokrasi ve özgürlüklerin olmadığı diktatörlük rejimi ile ayakta kalmaya çalışıyor.
Birinci Dünya savaşı yıllarında İran o zamanki Kürdistan lideri İsmail Ağa ( Simko'yê Şikakî ) arkasına elçi elinde Kur'an ile toplantıya davet edildi . Barış yapmak , Kürd sorununu çözmek vadiyle toplantıya icabet eden Simko'yê Şikakî toplantı sırasında öldürüldü 1930'da.
Daha sonraki yıllarda Almanya'da İran Kürdistan Demokrat Partisi Lideri Abdurrahman Kasımlo , Kürt haklarının tanınacağı vadiyle Almanya'da toplantıya davet ediliyor ve orada öldürülüyor. Onun yerine seçilen Sadık Şerefkenň de hile dolu bir Kürd toplantısına çağrılıyor ve o toplantıda öldürülüyor.
İran dini lideri ve Devlet Başkanı İmam Xumeyni " Kürd sorununu ben çözerim" diyor. O da işi zamana yayarak Kürdleri kandırmakla yetiniyor.
1946-1947 yıllarında İran Kürdistan'ında kurulan Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti Başkanı Gazi Muhammed Payes ile Bakan arkadaşları ve diğer yetkililer İran Şahlık Diktatörlük rejiminin " İfadenizi alır,sonra sizi serbest bırakırız" sözüne güvenerek teslim oldular.
Mahabad Cumhuriyetinin Milli Savunma Bakanı, Cumhuriyetin kuruluşundaki değerli hizmetleri nedeniyle Mareşallık ve Genel Kurmay Başkanlığı sayesi ile yüceltilerek taltif edilen Mustafa Barzani " İran'ın hiç bir sözüne hiç bir zaman ve hiç bir surette güvenilmez" diyerek teslim olmadı.
Beraberindeki 506 peşmergesi ile Sovyetler Birliğine iltica etti.
Sovyetler,Josef Stalin'in Başkan olduğu karanlık bir dönem yaşıyordu.
Mülteci Kürdleri birbirinden ayırarak Sovyetler Birliğinin dört tarafına dağıttılar.
Lenin döneminde 1922'de kurulan Laçin Kürd Özerk Yönetimi, Stalin döneminde 1929'da lağv edildi, dağıtıldı. Mülteci Kürdler tarım ve sanayi işletmeleri kolxoz ve solxozlarda amele olarak çalıştırıldılar .
Mustafa Barzani Taşkent'te sürülmüş mecburi iskan ve ikamete tabi tutulmuştu. Oradaki bütün yöneticilerle görüşmeler yaparak Kürd sorununa çözüm bulmaya çalıştı ,fakat bir netice alamadı. Mustafa Barzani , bütün çabasına rağmen Moskova'ya gidip Stalin'le görüşemedi.
8-Stalin'den sonra SSCB'nin başına geçen Nikita Kruşov Kürtlere yakın davrandı. Mustafa Barzani bir yolunu bulup Mustafayla Moskovaya Kruşov'a gitti . Kremlin sarayının önündeki nöbetçilerle, korumalarla konuşarak Kruşov ile görüşmek istediğini belirtti.
Amele kıyafetli Mustafa Barzani'ye önce itibar edilmedi. Durum bir üst makama iletildi. Onlar da gelip Barzani ile görüştüler. Mustafa Barzani Kürdlerin içinde bulunduğu güç durumu anlattı. Ulusların kendi kaderini tayin hakkını Sovyetler Birliği tanıdığı ve desteklediği için Başkan Kruşov'la bu çerçevede görüşmek istediğini, durumun Başkan Kruşov'a iletilip kabul edilmesi üzerine görüşme gerçekleşti.
Kruşov Barzani'ye verdiği bir belge ile bütün Sovyetler Birliği Cumhuriyetlerini ve Doğu Avrupa'daki Varşova Parkı'na bağlı tüm ülkeleri serbestçe dolaşıp derdini anlatabileceğini emretti . Mustafa Barzani Kürdistan'a coğrafi yakınlığı nedeniyle önce Ermenistan'a gitti.
Orada Kürd köyünde davul zurna eşliğinde bir Kürd düğününe katıldı.
Kürt dengbejlerini topladı ve özlem giderdi .Ermenistan'da Kürtçe ( Radyo Yerivan)yayını dinledi (1955). Kruşov mülteci Kürtleri bir vapurla Kürdistan'a gönderdi. Vapur Süveyş kanalından geçerken Barzani yanına aldığı 2 peşmerge ile Mısır'ın Port- Said limanına indi ve Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdulnasir'le görüşmelerde bulundu.
Cemal Abdulnasir'ın hayal ettiği 23 Arap Devletinin Federal bir yapıda birleşmesine, Kürdistan'ın da katılması fikrini ona kabul ettirdi. Kahire'de bir Kürtçe radyo istasyonu açılmasını sağladı. Uçaklar Bağdat'a gelince bütün Kürt aşiretleri onu coşkuyla ve sevinçle karşıladı. Bağdat'ta Irak Kürt hakları için Irak Cumhurbaşkanı Abdülkerim Kasım ile görüşmeler yaptı.
Asimile bir Kürd olan Abdülkerim Kasım'ın oyalama taktikleriyle oyalandığını anlayınca 11 Eylül 1961 yılında 400 kişilik bir peşmerge ile Kürdistan dağlarına çıkarak silahlı kurtuluş mücadelesine başladı. Hiç bir gece aynı yerde kalmadan yürüttüğü Kürdistan Ulusal Kurtuluş Mücadelesi,Barzani ve Saddam Hüseyin'in Rewandas dağlarında imza attılar. 21 Mart 1970 tarihli Özerklik Anlaşması ile noktalandı ,ancak anlaşılmış olmalarına rağmen Hüseyin Barzani'ye 14 suikast düzenledi .Barzani hepsinden kurtulmasını bildi.
9- Efsanevi Kürd halk kahramanı ve Kürdistan Milli Mücadele önderi Mustafa Barzani başlayıp gelişen ve bugün gelinen noktada Başkenti Erbil ( Hewler) olan Kürdistan Bölgesel yönetimi ( Kürd Federe Devleti) gelişmekte ve büyüme potansiyelini taşımadıktadır.
Güney Kürdistan'da Milli Kurtuluş mücadelesi başlaması üzerine, Türkiye orayı işgal edip, Kürt mücadelesini söndürmeye hazırlandığı sırada Kruşov bütün dünya radyolarında ve basınında yayınlanan ,8 milyonluk Sovyet Kızıl Ordusuna "Hazır ol"emrini verdi . " Komşumuz kendi komşusu olan diğer bir ülkeyi işgale hazırlanıyor . Eğer işgal gerçekleşirse bizim de o işgalci ülkeyi işgal ve ilhak etme hakkımız doğar" diyerek çevredeki bütün devletlere göz dağı verdi ve işgali önledi. Yahudilerle, Kürtlerin bir yakınlığı işbirliği ve ortaklığı da şu : Merkezi Ruha ( Urfa) ve çevresi olmak üzere Dicle, Fırat, Nil nehirlerini boydan boya etrafını kuşatan , Akdeniz ve Kızıl denizde kıyıları bulunan ve bereketli Hilal olarak tarihte nam salan ülkenin,kürtlerin ve yahudilerin ortak ülkesi olduğu bilinmelidir. Bu dönem İbrahim Peygamber ile Nemrut zamanına denk geliyor. Bazı rivayetlere göre İbrahim Peygamber Kürd'dür, bazılarına göre ise Yahudidir . Geçmişte böyle iç içe yaşamış iki millet.
Bırak Kürdistan'ında özgürlük mücadelesi ile kurulan Kürt Federe Devleti Anayasal Meşruiyeti ve Uluslararası Meşruiyeti olan dünyada tek Kürt devlettir .
Mustafa Barzani liderliğinde Kürdistan'da mücadele sürerken İsrail'li tek gözlü general Moşe Dayan, bir peşmerge birliğinin emir ve komutasını alarak işgale gelen Arap askerlerinin tamamını imha etmiştir. Moşe Dayan'ın komuta ettiği peşmerge birliğinin silah, teçhizat,erzağını İsrail temin etmiş,yer altında hastane açarak peşmergelerin tedavisini ve ilacı ve her türlü sağlık araç ve gereçlerini temin ediyor. Yani İsrail Kürdlerin yaşaması için çırpınırken, Araplar Kürtleri öldürüyor, yaşama hakkı tanımıyor .
2017 yılında Kürdistan'da yapılan bağımsızlık referandumu sırasında İsrail hava kuvvetleri, askeri savaş uçakları ,Erbil havaalanında konuşlandırıldı. Kürtleri, çevredeki sömürgeci güçlere karşı korudu.
Mustafa Barzani özgürlük mücadelesi başlatmadan önce dost ve stratejik müttefik İsrail'i ziyaret etmiş kendisine Mareşal plaketi takdim etmiştir. Irak Kürdistan'ından gidip İsrail'e yerleşen Niso adında bir Yahudi ile yıllar önce Van'da tanıştım. Sohbetimiz sırasında " Siz Yahudiler , Araplarla niye anlaşamıyorsunuz? dedim" Niso'nın verdiği cevap şöyle; " Araplar bize diyorlar ki bizim hakkımız bizimdir, sizin hakkınızda bizimdir, peki bu anlayışla nasıl anlaşabiliriz?" .Niso tabii ki Kürtçe cevap verdi.
" Heqe me ye me ye,heqe weji ye meseye ".
Geçmişten beri bütün devletler Yahudilere düşman olmuşlardır. Dünya savaşı yıllarında Alman faşist, ırkçı, diktatör Adolf Hitler'in emriyle 6 milyona yakın Yahudi fırınlarda yakılmıştır. Türkiye, İran ,Irak ve Suriye'nin Kürt bölgelerindeki İsrail'e gidip yerleşen Yahudiler Kürdistan Yahudi 'leri ( cihuged Kürdistan) adıyla bir dernek kurmuşlar. 300,000üstünde üyesi olan dernekte Kürtçe konuşulur, Kürtçe plak kaset dinlenir. Kürt müziği çalışmaları yapılır. Kürt örf adetleri ve gelenekleri yaşatılır. Kürd yemekleri pişirilir.
Kürdlerin misafirperverliği yaşatılır. Med imparatorluğundan beri süregelen dostluk ilişkileri geliştirilerek yaşatılıyor.
10- Allah'ın Tevrat ve Kur'anda Yahudiler için " Siz üstün bir millet olarak yaratıldınız". Sürgün yıllarında " Sizi Kudüs'e, vatanınıza kavuşturacağım" Siyan Dağı'na olan özleminizi gidermeyi vaad ediyorum" beyanatı ile vaad edilmiş topraklar ( Erd elmevi ud'un) gerçekleşmesi,İsrail oğulları Yahudilere manevi güç ve moral vermiş, özgüven kazandırmıştır. Geçmişte herkesin düşman olduğu Yahudilere şimdi herkes gıpta ile bakıyor.
Aynı durum Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi ( Kürdistan Federe Devleti) içinde geçerlidir. Uzun bir mücadele ile elde edilen haklar , ekonomik atılımlar, uluslararası ilişkilerle güçlendirilmiş refah düzeyi yükseltilmiş, özgüven kazanmış ,özgür ,onurlu, kişilikli bir halk çok güzel işler yapmaya adaydır.